Với một người làm freelancer như mình, tạo ra không gian làm việc đầy cảm hứng chính là trong số những cách cực kì hiệu quả để:
- bớt lười nhác và trì hoãn
- có động lực bắt tay vào làm việc
- gia tăng năng suất và chất lượng công việc
Thoạt đầu nghe nó có vẻ hơi sáo rỗng giống mấy phương pháp được đề xuất nhan nhản và chung chung như các tạp chí và báo mạng online vẫn hay viết (mà ít khi áp dụng được), nhưng hoàn toàn không phải thế đâu nhé!
(Bài viết này tiếp nối bài viết cũ và thuộc một phần của “Cẩm nang ứng phó với sự trì hoãn”, bạn có thể tìm đọc lại bài viết của mình về sự trì hoãn nếu quan tâm.)
Mình từng đăng một đoạn trả lời rất hài hước cho câu hỏi: “Đâu là nơi yêu thích dành cho việc viết?” trên Fanpage Phiêu Linh, trong đó tác giả Taylor Mali đã vẽ ra những khung cảnh đầy thi vị để tạo cảm hứng cho quá trình viết lách của mình, nhưng chốt lại anh bảo thực ra bản thân chỉ đơn giản là ngồi trước máy tính và viết thôi. Câu trả lời vốn được dẫn trong cuốn sách “Everbody Writes” của tác giả Ann Handley với mục đích truyền tải thông điệp cho những người rèn luyện viết lách rằng: Hãy cứ viết trong bất cứ điều kiện, hoàn cảnh nào, đừng chờ phải có những điều kiện hoàn hảo để bắt tay vào viết.
Nhưng thực ra, nếu bản thân bạn chưa có động lực tự thân và một động cơ đúng đắn dẫn dắt để làm một việc cần làm nào đó (như thực hành viết mỗi ngày chẳng hạn), thì chẳng sao nếu chúng ta mượn chút ngoại lực để tạo cảm hứng cho chính mình. Ngoại lực ấy hoàn toàn có thể là một không gian khiến bản cảm thấy thú vị, háo hức để được làm việc.
Chính quá trình tìm cách để tạo ra một không gian thi vị cho riêng mình cũng giúp não bộ của bạn vận động, trái tim của bạn tăng sự chú tâm cảm nhận, từ đó kích thích khả năng sáng tạo và cảm hứng làm việc đấy nhé!
Thế nào là một không gian làm việc đầy cảm hứng?
Đây sẽ là câu hỏi bạn cần phải tự vấn chính bản thân mình. Đâu sẽ là không gian khiến bạn yêu thích và tràn ngập cảm hứng làm việc? Hãy thử nhắm mắt lại và cho phép mình tưởng tượng và cảm nhận.
Gợi ý nhé, hãy thử hình dung xem trong không gian ấy có hình ảnh gì, ánh sáng thế nào? Có âm thanh nào trong ấy khiến bạn dễ chịu hay không? Mùi hương lý tưởng nếu có sẽ là gì?
Những cảm nhận này cực kì cá nhân và chẳng cần giống ai cả, vậy nên cứ thoải mái cho phép mình tưởng tượng.
Có những người (như mình) thường rất khó chịu nếu phải ngồi làm trong một không gian thiếu ánh sáng, chật hẹp và lộn xộn, nhưng mình biết có những người lại cực kì thích việc ngồi làm việc trong một không gian như vậy, họ tìm thấy sự thích thú và cảm hứng riêng mà người khác không hiểu được.
Mình thích một không gian có thể thoáng mát, nhiều ánh sáng vào mùa hè, ấm áp và kín đáo vào mùa đông. Sẽ quá ư là tuyệt vời nếu được làm việc giữa không gian thiên nhiên, có núi đồi cây cối hoặc biển xanh sóng vỗ. Nhưng trái lại, mình biết có nhiều người khi nghĩ tới các không gian kiểu này lại chỉ thích nghỉ ngơi thôi, chẳng muốn làm gì cả, nên đây chắc chắn không phải là nơi lý tưởng để họ ngồi làm việc. Những người này lại có xu hướng thích ngồi làm việc ở một không gian có vẻ ồn ào lào xào tiếng người nói chuyện như ở văn phòng hoặc một quán cà phê đông người hơn.
Có khó để tạo ra không gian làm việc tràn đầy cảm hứng hay không?
Chắc chắn là không, chỉ có điều đôi khi bạn sẽ cần linh động và sáng tạo một chút để tạo ra một không gian như thế cho riêng mình ngay tại nhà.
Ví dụ nhiều những người cũng thích biển như mình nhưng đâu phải lúc nào ta cũng có thể làm việc ở gần biển? Chúng ta có thể mở những bản nhạc có tiếng sóng, đốt nến hoặc tinh dầu có mùi hương gợi nhắc đến không khí của biển.
Quan trọng nhất vẫn là việc chúng ta xác định được không gian yêu thích của mình có yếu tố nào đặc trưng và để tâm xây dựng điều đó. Khi ta thực sự biết mình muốn gì, cần gì thì chắc chắn sẽ luôn có cách.
Dưới đây là một số gợi ý nhỏ rút ra từ trải nghiệm của mình:
1. Mùi hương kích thích tinh thần làm việc và sự sáng tạo
Nhiều người không để ý tới điều này và không hề biết rằng chúng ta luôn bị tác động bởi mùi hương.
Trong tâm linh thì mùi hương là yếu tố liên quan đến luân xa 2, gắn liền với cảm xúc.
Khoa học những năm gần đây thì chỉ ra rằng mùi hương là chìa khoá mở cánh cửa của ký ức và khiến khuấy động các trạng thái cảm xúc khác nhau.
“Khoa học thần kinh cho rằng, mùi hương được não bộ “mã hoá” để tồn tại trong ký ức cho đến khi con người lìa đời. Theo đó, mùi hương sở hữu thứ sức mạnh trên cả lời nói và vẻ bề ngoài, là những phần tử hoá học siêu nhỏ đi vào cơ thể qua đường mũi, đến hành khứu giác của não – nơi bắt đầu hình thành “bản đồ ký ức”.
Không phải ký ức nào cũng rõ ràng khi mùi hương xuất hiện, mà đôi lần chỉ thoảng qua như cảm giác mơ hồ về quá khứ. Trên thực tế, mùi hương bỏ qua mọi vùng chuyển tiếp, đi thẳng đến các trung tâm cảm xúc và trí nhớ của não, rồi kết nối trực tiếp với hạt nhân khứu giác trước (chịu trách nhiệm cảm nhận mùi hương) ở vùng não trước và hồi hải mã để tác động trực tiếp vào những cảm xúc sâu sắc nhất.”
___ Việt Dũng, báo Công An Nhân Dân, mục Khoa học và Văn minh.
Những ai từng đọc tác phẩm “Perfume” (Mùi hương) nổi tiếng của Patrick Suskind chắc chắn sẽ hiểu rất rõ những gì mình đang nói. Còn ai chưa đọc thì có thể tìm đọc nha, cuốn tiểu thuyết cực kì hay và ấn tượng luôn đó!
Bởi vậy, nếu bạn chán nản, mệt mỏi và không hứng thú với việc cần làm (mà vẫn bắt buộc cần phải làm) thì có thể sử dụng một số loại nến thơm an toàn hoặc tinh dầu thiên nhiên trong không gian làm việc để tinh thần được cải thiện hơn.
Gợi ý chọn mùi hương:
Nhìn chung, lựa chọn mùi hương thế nào phụ thuộc phần lớn vào cảm nhận và sự yêu thích cá nhân. Tuy nhiên, một số mùi được cho rằng có khả năng giảm căng thẳng, chán nản, kích thích sáng tạo, khơi nguồn cảm hứng hiệu quả đó là: hương thảo (Rosemary), oải hương (Lavender), cam ngọt (Begarmot), Bạc hà (peppermint). Các mùi như trầm, đàn hương lại có tác dụng đặc biệt hiệu quả cho việc tập trung (đó là lý do vì sao nhiều người hay dùng trong quá trình thiền).
Với mình, sử dụng trầm hương hoặc một số loại nến thơm phù hợp trong quá trình làm việc khiến mình dễ vào được trạng thái deep-work (làm việc sâu và tập trung cao độ – gần tương tự với trạng thái thiền). Có thể đó cũng là lý do mà nhiều hôm làm việc xong mình cảm thấy như được bơm thêm năng lượng chứ không cảm thấy uể oải, mệt mỏi.
Bạn có thể tìm mua nến thơm với mùi hương được phối rất sáng tạo và thú vị từ Đom Đóm Candle – một thương hiệu Việt Nam làm nến thơm thủ công từ sáp đậu nành và hương liệu cao cấp rất an toàn với người sử dụng.
Nếu quan tâm bạn có thể tham gia nhóm Tinh dầu – Liệu pháp mùi hương để học hỏi từ chia sẻ của những người có kinh nghiệm hoàn toàn miễn phí.
2. Âm thanh phù hợp với cảm hứng làm việc của bạn
Việc âm thanh tác động tới tinh thần và thái độ của chúng ta thế nào thì chắc có lẽ mọi người đều biết và đã quá quen thuộc rồi. Mình xin chia sẻ một số list nhạc mình thường sử dụng trong quá trình làm việc (như là trong lúc viết bài này 😛) để mọi người tham khảo. Biết đâu bạn cùng gu thì có thể dùng luôn được. Còn nếu không, chịu khó kiếm list âm thanh cho riêng mình nhé (vì thường mình nghe nhạc không lời, có kèm âm thanh thiên nhiên, nhưng một số người lại thích âm thanh của phố phường, tiếng lách cách nơi quán xá, v.v…)
- Kênh YouTube BeiGe Mellow 베이지멜로우 – Nơi tổng hợp vô số các giai điệu dễ chịu phù hợp với các loại không gian, thời tiết, cảm xúc… khác nhau.
- Nhạc của Studio Ghibli với các phim hoạt hình đình đám vốn đã quá nổi tiếng và quen thuộc.
- Cafe Music BGM channel cũng là kênh YouTube có nhiều nhạc hay, đặc biệt với những ai thích không gian làm việc kiểu như ở quán cà phê thì có thể dễ dàng chọn được nhạc nền làm việc phù hợp. Mình rất thích nghe Jazz, Slow Jazz ở kênh này, không chỉ trong lúc làm việc mà cả khi thư giãn, đọc sách 🙌
3. Nhiệt độ và ánh sáng dễ chịu, tạo hứng khởi
Đây là yếu tố hiển nhiên cần chú ý rồi. Nên mình cũng không muốn viết nhiều về nó. Chẳng lẽ lại có người lại chọn chỗ nóng quá, lạnh quá hay tối quá, thiếu ánh sáng để làm việc? Chắc không đâu nhỉ? Nếu có thì mình rất tò mò được nghe chia sẻ lý do đấy nhé!
4. Thiết bị, công cụ làm việc thuận tiện
Vốn là đứa hay phủ nhận vai trò của công nghệ, mình đã từng cố gắng tiết kiệm tiền bằng cách nhẫn nại, kiên trì sử dụng chiếc máy tính cũ nát, màn hình nứt be bét và mờ nhoè. Đó là quãng thời gian mình làm việc cực kì chán nản và ít hiệu quả. Thu nhập cũng không thực sự khả quan. Tính ra mình lỗ nhiều đường:
- Tốn thời gian (chờ máy xử lý)
- Tốn sức lực (vì làm việc chán nản, mệt mỏi)
- Hiệu suất làm việc thấp
⇒ Tóm lại chả tiết kiệm như mình tưởng tí nào mà thực tế là lãng phí nguồn lực + thời gian khủng khiếp.
Sau khi mạnh dạn đầu tư cho bản thân chiếc máy tính mới và xịn xò, mình có thêm nhiều cảm hứng để làm việc hơn, công việc thực hiện cũng trôi chảy hơn. Nhờ việc gia tăng hiệu suất và chất lượng công việc, mình cải thiện nguồn thu nhập tốt hơn. Và điều này lại giúp bổ sung thêm một yếu tố truyền động lực và cảm hứng làm việc cho mình. Quả là vòng quay lợi lạc phải không?
Bởi vậy, hãy kiểm tra lại xem các công cụ và thiết bị làm việc của bạn có đang hỗ trợ bạn hiệu quả hay không? Tìm cách cải thiện chất lượng của chúng là một phần của việc tạo ra không gian làm việc đầy cảm hứng và hiệu quả đấy!
5. Các yếu tố khác ảnh hưởng đến cảm hứng làm việc
Ví dụ như các món đồ trang trí tạo cảm hứng như tranh ảnh, sách báo,… Cây cảnh hoặc lọ hoa nhỏ xinh thêm vào cũng có thể khiến không gian làm việc của bạn trở nên có cảm hứng hơn.
KẾT
Nói tóm lại, công việc có thể sẽ mãi chỉ là công việc. Nó có thể nhàm chán hoặc thú vị. Nhưng chúng ta luôn có quyền chọn cách làm nó trong hứng khởi hay miễn cưỡng. Sự hứng khởi ấy, nếu không may mắn đến từ bản thân công việc, thì ít nhất mình hãy tự chủ động để tạo ra không gian làm việc lý tưởng cho bản thân mình. Điều này không chỉ đúng với không gian làm việc tại nhà mà còn cả ở văn phòng, bạn hoàn toàn có thể tìm cách để thiết kế một không gian làm việc nhỏ xinh, thoải mái cho bản thân đôi khi chỉ với một lọ hoa nhỏ giá chưa tới 20k, một bài nhạc hợp mood…
Quan trọng nhất hãy luôn nhớ rằng mình là chủ thế của mọi thứ, mình xứng đáng được tận hưởng những gì tốt đẹp nhất để mạnh dạn đầu tư vào những thứ khiến chúng ta thoải mái, dễ chịu, tạo ra không gian làm việc nhiều cảm hứng sáng tạo hơn.
