Mình có một người mẹ thích đọc sách. Hồi bé, mẹ thường dẫn mình đi nhà sách cùng mẹ. Tiệm sách nhỏ ở quê không có nhiều thể loại đa dạng nhưng cũng đủ để mình và mẹ tốn kha khá tiền với nó. Khi chưa biết chữ, mẹ thường đọc cho mình nghe. Động lực học chữ đến với mình một cách tự nhiên chính bởi mong muốn có thể tự đọc sách mà không cần phụ thuộc vào người khác.
Những bộ truyện mình tự đọc đầu tiên là truyện cổ Grim, Andersen, truyện cổ dân gian Việt Nam… Tiếp đó phần nhiều là các tiểu thuyết kinh điển trên thế giới. Hồi đó còn bé, tâm lý hơn thua, nghe mẹ bảo học đến lớp ba là mẹ đã đọc hết toàn bộ các sách kinh điển trên thế giới rồi nên mình không muốn thua kém mẹ tí nào. Không ngờ sự hơn thua rất trẻ con ấy đã giúp mình hình thành nên thói quen đọc sách mỗi ngày và tìm thấy niềm vui bên những trang sách.
Đọc sách là để quên đi
“Hãy để sách tự ngấm vào mình và trở thành của mình, đừng đọc sách rồi cố gắng ghi nhớ như một con vẹt”. Đó là những lời mẹ hay nói với mình suốt thời thơ ấu. Mẹ mình là giáo viên dạy văn, nhưng mẹ hầu như không dạy mình nhiều về việc viết lách. Mẹ chỉ hay bảo: “Cứ đọc thật nhiều vào, quên đi, và hãy cứ viết mỗi ngày. Con sẽ nhận ra sách ngấm vào con tự nhiên và dần chuyển hoá thành của chính con, nhưng nếu con không chịu viết thì chẳng bao giờ nhận ra điều đó.”
Quả đúng là như vậy, mình nhận ra việc đọc sách như nạp thông tin đầu vào, viết lách chính là quá trình chuyển hoá những tri thức mình chiêm nghiệm và trở thành sản phẩm đầu ra trên trang giấy.
Kết hợp với quá trình sống và trải nghiệm thực tế, những thứ được dung nạp từ sách sẽ chuyển hoá và trở thành của mình một cách tự nhiên.
Sách là công cụ gợi mở tư duy và trải nghiệm, không phải là thứ để ta sùng bái hay mê tín. Một cuốn sách tả một trái táo ngon và sinh động cỡ mấy cũng không thay thế được việc tự mình sờ chạm và nếm một trái táo thật phải không nào?
“Đọc sách như đập đầu vào tường!”
Bên cạnh các thể loại sách hợp gu, thuộc các mối quan tâm sẵn có, mình may mắn được một người thày hướng dẫn chọn các loại sách đi ngược lại với những tư duy và sở thích thông thường của bản thân để nhận ra định kiến tồn tại trong mình. Với cách này, “đọc sách như đập đầu vào tường” – thày mình nói, ta sẽ dần phá vỡ những định kiến và thay đổi những lối mòn trong tư duy. Tuy nhiên, ông thày già cũng nhắc đi nhắc lại:
“Sách vở là công cụ, nên nếu đọc không đúng thời điểm, không đúng đối tượng thì hoàn toàn có thể gây nguy hiểm. Đập đầu vào tường thì hoặc là làm tường nứt để ánh sáng lọt vào, hoặc là mình bể đầu chết ngắc”.
Trong lịch sử không hiếm người bị điên khi đọc sách hoặc bị “ngáo sách” mà hoàn toàn không tự nhận biết. Thế nên, với những cuốn sách thể loại “hardcore”, sẽ tốt và an toàn hơn nếu chúng ta có mentor đồng hành và hướng dẫn thời điểm nào nên đọc, thứ tự đọc sách ra sao. Cuốn nào nên đọc trước, cuốn nào nên đọc sau để trách “tẩu hoả nhập ma”.
16 cuốn sách ảnh hưởng lớn đến cuộc đời mình
Thật khó để chọn ra chỉ một cuốn sách làm thay đổi cuộc đời. Bởi với mình, mỗi cuốn sách dù dở dù hay đều có những giá trị nhất định giúp mình khám phá bản thân và cuộc sống. Mình xin chia sẻ 16 cuốn sách ấn tượng và có nhiều tác động nhiều nhất đến mình (tính đến thời điểm hiện tại). Nhiều cuốn trong số này có thể coii là “sách chữa lành” đối với mình, hoàn toàn chính xác và không hề nói quá, chúng thực sự đã đưa mình đi qua được những vùng tối tăm nhất của cuộc đời.
1, Câu chuyện dòng sông (Hermann Hesse)
2, Cuộc cách mạng một cọng rơm (Mansanobu Fukuoka)
3, Sống với chữ (Nguyễn Hưng Quốc)
4, Ý thức mới trong văn nghệ và triết học (Phạm Công Thiện)
5, Zarathustra đã nói như thế (Nietzsche)
6, Tên của đoá hồng (Umberto Eco)
7, The alchemist (Paulo Coelho)
8, Phân tâm học nhập môn (Sigmund Freud)
9, Thăm dò tiềm thức (Carl Jung)
10, Tội ác và trừng phạt (Dostoevsky)
11, Những dị biệt giữa hai nền triết lý Đông – Tây (Kim Định)
12, Bức hoạ Maja khoả thân (Samuel Edwards)
13, Khát vọng sống (Irving Stone)
14, Nẻo về của ý (Thích Nhất Hạnh)
15, The artist’s way (Julia Cameron)
16, Alexis Zorba – Con người hoan lạc (Nikos Kazantzakis)
Phiêu Linh,
Bắc Giang, 21/4/2022
Hình ảnh: Jocelyn Morales
